BANjALUKA - Srpskim đacima u Federaciji BiH zabranjeno je da uče ćirilicu i srpsku istoriju, a nametnuti su im bosanski i hrvatski jezik. Međutim, tu diskriminaciji nije kraj - u pojedinim mestima u ovom entitetu deca srpskih povratnika primorana su da pohađaju nastavu u školama koje su nazive dobile po bošnjačkim i hrvatskim ratnim vojskovođama!

U FBiH više od 11 godina od stupanja na snagu obaveze promene imena škola u skladu s privremenim sporazumom o zadovoljavanju prava dece povratnika, i dalje ima više desetina škola sa spornim nazivima.

Iako su ti nazivi osporeni pred Ustavnim sudom, jer su dodeljeni u čast ličnosti ili događaja iz proteklog rata u BiH ili se sa njima identifikuje samo jedan od tri konstitutivna naroda, federalne vlasti godinama odbijaju da ih uklone.

Među spornim u Kantonu Sarajevo su osnovne škole „Velešićki heroji“, „Porodice efendije Ramića“, „Mirsad Prnjavorac“ i „Izet Šabić“ u Vogošći, te „Hašim Spahić“ u Ilijašu.

------------------------------------------------------

SPORAN I NJEGOŠ NJEGOŠEV „Gorski vijenac“ je najstrože zabranjeno štivo u FBiH. Srpski đaci najviše čitaju dela Andrića, Kočića, Ćopića, Desanke Maksimović, Crnjanskog, Dučića...

U Hercegovačko-neretvanskom kantonu sporan je naziv škole „Lipanjske zore“ u Višićima, a u Srednjobosanskom kantonu Srednja škola „308. slavna brdska“ u Novom Travniku, te osnovne „Jozo Gadžić Čupo“ u Stojkovićima, „Braća Jezerčić“ u Divičanima i „13. rujan“ u Vitezu.

Neizvesno je kada će oni biti promenjeni, a pri tom, nadležni u BiH još ne znaju ni tačan broj škola čiji se nazivi kose sa kriterijumima utvrđenim 2004. godine.

Kada je reč o nazivima škola, samo je u Drvaru pre nekoliko godina promenjen sporni naziv pa se sad zove Osnovna škola „Drvar“.

U ostalim mestima Federacije pojedini nazivi škola nisu u skladu sa Ustavom i zakonom po kojima imena treba da imaju ili neutralan naziv ili karakter etničnosti domaćeg stanovništva.

Prema zvaničnim podacima, u FBiH bilo je 42, a potom je ovaj broj smanjen na 16 škola, i to 15 u Sarajevskom kantonu i jedna škola u Hercegovačko-neretvanskom kantonu.

-------------------------------------------------

- Naša deca uče iz udžbenika na bosanskom jeziku. Ne dozvoljavaju uvođenje grupe nacionalnih predmeta za srpske đake, jer ih nema 18 u školi što je uslov da bi dobili predmet srpskog jezika. Škola nikada nije menjala ratni naziv, a mi roditelji smo u celoj priči nemoćni da bilo šta uradimo - kazao je, za „Novosti“, srpski povratnik u Sarajevo Goran Babić.

-----------------------------------------------------------

Osim spornih naziva, brojne škole u FBiH imaju i problematična obeležja, pa su u školama u kantonima gde su Hrvati u većini vidljivi grbovi hrvatskog naroda, a u bošnjačkim kantonima grbovi sa ljiljanima i džamija.

----------------------------------------------

Poslanik SNSD u parlamentu BiH Slavko Jovičić, kaže, za „Novosti“ da je svaki element srpskog identiteta zatrt u Sarajevu i širom FBiH.

- U Sarajevu, gde je pre rata živelo više od 160.000 Srba, sada ih ima nekoliko hiljada. Zapravo, na prostoru cele Federacije sada ima svega pet odsto od predratnog broja Srba. U ovom entitetu nema ćirilice, srpskog jezika, srpskih spomenika, niti obeležja. Škole godinama nose ratne nazive. Zato se Srbi i danas iseljavaju iz FBiH - tvrdi Jovičić.

On kaže da srpski delegati u parlamentu FBiH nemaju političku snagu da promene sporne nazive škola.

- Uprkos brojnim pokušajima, škole u Sarajevu i danas nose nazive po bošnjačkim vojnicima ili ratnim događajima koje oni veličaju. To je nastavak progona Srba iz ovog grada - rekao je Jovičić.

--------------------------------------------------------------------

Čak četiri škole u Srednjobosanskom kantonu su u međuvremenu vratile stare sporne nazive zbog problema sa pečatom.

Radna grupa koju su činili predstavnici Srpske i FBiH nije uspela do kraja da reši ovo pitanje, jer su bošnjačke vlasti, pre svega u Sarajevu, uporno odbijale da promene sporne nazive škola. Članovi ove radne grupe se više i ne sastaju.

-----------------------------------------------------------

Portparol Ministarstva prosvete i kulture RS Branka Rogač kazala je, za „Novosti“, da se u RS u potpunosti primenjuje sporazum o zadovoljavanju prava dece povratnika.

- Jedino je Ministarstvo prosvete i kulture RS podzakonskim aktom propisalo koji su nazivi škola prihvatljivi i koji se školski simboli mogu nalaziti u školskim prostorijama. Ranijih godina uklonjeni su uvredljivi i neprimereni sadržaji iz programa i udžbenika za osnovne i srednje škole - naglasila je ona.

-----------------------------------------

 JEDAN DOGAĐAJ - TRI ISTINE

Brojne stručne komisije koje su činili predstavnici RS i FBiH godinama nisu uspele da postignu dogovor o sadržajima udžbenika za osnovne i srednje škole. Već na prvim sastancima razgovor je „pucao“ na prvom pitanju - kakav je karakter proteklog rata u BiH? Bošnjački i hrvatski predstavnci su tvrdili da je reč o agresiji na BiH, dok su srpski govorili o sukobu tri naroda. Za bošnjačke stručnjake Gavrilo Princip je terorista, a za srpske patriota i heroj. Od potpisivanja „Dejtona“ 1995. godine, Srbi, Hrvati i Bošnjaci pišu po sopstvenim kriterijumima udžbenike za osnovne i srednje škole. Nacionalna podela je vidljiva i u udžbenicima maternjeg jezika. Za bošnjačke autore ne postoje srpski pisci i pesnici.

---------------------------------------------------

SRPSKA POŠTUJE SPORAZUM

U SRPSKOJ je u proteklom periodu u 20 osnovnih škola za decu povratnika uvedena nacionalna grupa predmeta i izučava se prema nastavnom planu i programu nekog od kantona iz FBiH. Sporazum je potpisan 2002. godine. Roditelji bošnjačke dece tražili su nedavno da se promeni naziv OŠ „Sveti Sava“ u Dubravama kod Gradiške.

 http://www.novosti.rs/vesti/planeta.-Srpska deca u skolama nazvanim po bosnjackim i hrvatskim herojima